چکیده:
نوشته حاضر دارای یك مقدمه و پنج فصل و خاتمه میباشد. در فصل اول طرح تحقیق مطالبی چون بیان مسئله، هدف، ضرورت و پیشینه تحقیق و سؤالات اصلی و فرعی و فرضیه تحقیق بیان گردیده است؛ سپس بحث مفاهیم و كلیات مورد توجه واقع شده، كه ابتدا واژههای مورد نظر و به كار رفته در این تحقیق، معنی و مقصود از آنان بیان شده است؛ فصل دوم با عنوان «گزیدههایی از زندگی و فضایل حضرت زهرا (س)» میباشد، كه در آن به شرح زندگانی حضرت زهرا (س) همچون: ولادت، نامها، القاب، اوان خردسالی و ازدواج حضرت (س) اشاره شده است و با استناد به منابع حدیثی و روایی معتبر شیعه و اهل سنت از فضایل و عظمت حضرت زهرا (س) مانند عصمت، كرامت، محدّثه بودن حضرت، علم، دانش و عبادت حضرت سخن به میان آمده و در ادامه جایگاه و منزلت حضرت صدیقه فاطمه زهرا (س) در پیشگاه رسول خدا (ص) و امام علی (ع) بیان شده است؛ فصل سوم با عنوان: «رحلت رسول خدا (ص) و اوضاع اجتماعی سیاسی مدینه» آغاز و با تشریح و بررسی فضای سیاسی مدینه در هنگام درگذشت رسول خدا (ص) و جناحها و گروههای موجود در آن و تلاشهای هریك برای دستیابی به خلافت و حكومت ادامه یافته و به تشكیل سقیفه و عدم مشروعیت آن اشاره گردیده، همچنین به موضعگیری امام علی (ع) پس از حادثه سقیفه، پرداخته شده است؛ فصل چهارم كه بخش مهم این نوشته است با عنوان: «نمونههای از مواضع سیاسی عملی حضرت زهرا (س)» آغاز شده است، در این فصل ابتدا سیاسی بودن برخورد و اعتراضات حضرت زهرا (س) مورد بحث و بررسی قرار گرفته و بدین مناسبت بحث فدك مطرح و مورد تحلیل قرار گرفته است؛ با اثبات اینكه برخورد و اعتراضات حضرت زهرا (س) بر علیه خلیفه، سیاسی و در دفاع از امامت و ولایت بوده است؛ به نمونههای عینی دفاع آن حضرت از ولایت پرداختیم، كه در این مورد چهار نمونه مهم از موضعگیری ایشان را برشمردیم كه عبارتند از: 1) سخنرانی حضرت زهرا (س) در برابر خلیفه در جمع مهاجرین و انصار؛ 2) رفتن به خانههای انصار جهت گرفتن بیعت برای امام علی (ع)؛ 3) اعتراض حضرت زهرا (س) بر خلیفه در قالب حزن و اندوه؛ 4) سخنرانی در جمعزنان مدینه. فصل پنجم با عنوان: «اصول و مبانی سیاسی مستخرج از سیره سیاسی حضرت زهرا (س)» آغاز گردیده كه پنج اصل مهم: 1) رابطه دیانت و سیاست در سیره سیاسی حضرت زهرا (س)؛ 2) قاطعیت در مسیر حاكمیت حق؛ 3) زمانشناسی حضرت زهرا (س)؛ 4) تلاش بر جدا ناپذیری قرآن و اهلبیت (ع) در زندگی سیاسی آن حضرت؛ 5) فرهنگ شهادت طلبی مورد توجه واقع گردیده و به عنوان الگوبرداری از سیره سیاسی حضرت زهرا (س) معرفی شده است. در خاتمه به جمعبندی و نتیجهگیری از مطالب پرداخته شده است و اینكه: حضرت زهرا (س) نقش عمدهای در پاسداری، حفظ و معرفی ولایت و امامت امام علی (ع) با استناد به قرآن و سنت رسول خدا (ص) داشته است.